پشت پرده فروپاشی یکی از بزرگترین امپراتوریهای جهان باستان
تاریخ انتشار: ۱۱ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۴۲۷۶۲۶
فرارو- حلقههای درختی که به طور پیوسته در حال کوچک شدن است و در یک مقبره فریجی قرار داشته به گروهی از دانشمندان کمک کرده تا تاریخ فروپاشی امپراتوری هیتی را تخمین بزنند: ۳۲۱۹ سال پیش.
به گزارش فرارو به نقل از الپائیس، برداشت غلات در تابستان آن سال وحشتناک بود و درست به همان اندازه دو دوره پیش از آن نیز وضعیت برداشت غلات در شرایط وخیمی قرار داشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
امپراتوری هیتی حدود ۳۶۷۰ سال پیش (حدود ۱۶۵۰ قبل از میلاد) در آناتولی مرکزی که بخش اعظم ترکیه امروزی را شامل میشود پدید آمد. در طول پنج قرن پس از آن هیتیها به همراه امپراتوریهای آشور، بابل و مصر یکی از قدرتهای بزرگ جهان باستان بودند. با این وجود، در حدود ۱۲۰۰ پیش از میلاد مسیح خاتوشا پایتخت شهر متروکه شد. زمانی که باستان شناسان بقایای شهر را کشف کردند هیچ مدرکی دال بر حمله یا بروز فاجعه دیگری مانند طاعون یا شورش نیافتند. آنان از خود پرسیدند چه چیزی باعث شد تا هیتیها پایتخت شان را که خانه خدایان شان نیز بود رها کنند؟
برای دهههای متمادی بی ثباتی و جنگ بی وقفه منطقه مقصر نابودی امپراتوریها بود. این منطقه به دلیل پیشرفتهای فراوان در کشاورزی، معماری، نوشتن و تجارت بین المللی که در آنجا پدید آمده مهد تمدن نامیده شده است. برخی افراد دریانوردی مرموز را مقصر اصلی میدانند و معتقدند آن عامل باعث ویرانی کل منطقه در سه هزار سال پیش شد. علم آب و هوا یک عامل دیگر را به این ترکیب اضافه کرده است: سرد شدن تدریجی این بخش از جهان. به گفته بسیاری از مورخان عصر یخی کوچکی وجود داشت.
"استورت منینگ" باستان شناس دانشگاه کورنل در نیویورک استدلال میکند که تغییرات طولانی مدت و مقطعی معمولا باعث فروپاشی نمیشوند، زیرا مردم و جوامع اغلب میتوانند به روشهای مختلف سازگار شوند.
با این وجود، او میافزاید:" چندین سال متوالی بحرانهای غیر منتظره میتواند بسیاری از جوامع انسانی وابسته به کشاورزی و دامداری را تضعیف کند".
منینگ و همکاراناش در نتیجه مقالهای که اخیرا در نشریه نیچر منتشر شده میگویند این همان موضوعی است که برای هیتیها رخ داده است. منینگ مدیر آزمایشگاه حلقه درختی دانشگاه کرنل است حلقههایی که با رشد درخت روی تنهها شکل میگیرند ساعتهای باشکوهی هستند. دندروکرونولوژی روشی علمی مبتنی بر حلقههای درختان است سالیابی رشد حلقههای درختان را امکان پذیر میسازد. با این وجود، از حلقهها به مثابه هواشناسان دوران باستان نیز استفاده شده بود. ضخامت حلقه درخت نشان میدهد که سال رشد مرطوب یا خشک بوده است.
سالها پیش مقبرهای حکاکی شده در دامنه کوه در چند مایلی آنکارا پایتخت ترکیه کشف شد. تاریخ گذاری کربن نشان میدهد که آن یک اتاق تدفین ۳۰۰۰ ساله فریجی بوده که شاید به پادشاه میداس تعلق داشته، اما به احتمال زیاد پدرش در آن نگهداری شده بودند. فریجیها پس از ناپدید شدن امپراتوری هیتیها وارد آناتولی شدند، اما چوب به کار رفته در مقبره مذکور از درخت عرعر است که میتواند تا ۹۰۰ سال عمر کند که شاهدان خاموش دوران هیتی محسوب میشوند.
منینگ و تیماش از تازهترین فناوری برای مطالعه چوب درخت عرعر استفاده کردند و دو مشاهده مهم داشتند همان گونه که انتظار میرفت آنان متوجه شدند که دورههای خشکسالی سالانه نسبتا رایج بود که دقیقا همان چیزی است که هیتیها پیشبینی میکردند و برای آن برنامهریزی کرده بودند. در واقع، سیلوهای غلات که توسط پادگانها محافظت میشدند در سراسر امپراتوری آن زمان پراکنده شده بودند همان گونه که سدها و مخازنی به منظور حفظ آب برای فصول کم باران ساخته شده بودند.
با این وجود، گاهی اوقات یعنی تقریبا هر دو قرن یکبار مواردی از چندین سال خشک شدید احتمالا خشکسالی وجود داشت. این اتفاق صرفا یکبار در فاصله سالهای ۱۱۹۸ تا ۱۹۹۶ پیش از میلاد مسیح در زمان ناپدید شدن تمدن هیتی (۱۲۰۰ پیش از میلاد مسیح) رخ داد.
گندم برای رشد به مقدار مشخصی بارندگی به ویژه در فصل بهار نیاز دارد. منینگ اطلاعاتی درباره بارندگی دوره هیتی ندارد، اما او و تیماش توانستند استنباط کنند که محصولات غلات در آن سه سال خشکسالی غیر قابل برداشت بودند.
دانشمندان از دادههای قرن بیستم از یک ایستگاه هواشناسی در نزدیکی خاتوشا باستانی استفاده کردند و حلقههای درختان عرعر جوان را مورد مطالعه قرار دادند. آنان نتوانستند دورههای ناکامی در برداشت محصول را با ضخامت حلقهها مرتبط ساخته و حداقل ضخامت مورد نیاز برای حفظ محصول غلات را تعیین کنند. ضخامت حلقه درخت عرعر در آن سه سال خشکسالی به حداقل نرسید. منینگ میگوید: "ما نمیتوانیم حجم دقیق باران را در آن زمان تعیین و شناسایی کنیم، اما میتوانیم حدس بزنیم که احتمالا در حدود یا کمتر از مقدار مورد نیاز برای محصول غلات بوده است". برای هر حلقه، یک نسبت بین دو ایزوتوپ (تغییرهای عنصر شیمیایی یکسان) وجود دارد. در این مورد، این نسبت بین کربن-۱۳ (نادرتر) و کربن-۱۲ است.
در سالهای خشک برگها روزنههای خود را میبندند تا تبخیر و تعرق را به حداقل برسانند و از بروز استرس جلوگیری کنند. این وضعیت منجر به رشد کمتری میشود که در سفت بودن حلقه و هم چنین نسبت هر دو کربن منعکس میشود. نسبت کربن ۱۳ به کربن ۱۲ در آن سه سال خشکسالی به اوج خود رسید.
"اریک کلاین" باستان شناس و مورخ استاد دانشگاه جورج واشنگتن میگوید:"خشکسالی تنها یکی از مشکلات متعددی بود که هیتیها و دیگر مردمان با آن مواجه بودند". او که نویسنده کتاب "۱۱۷۷ پیش از میلاد مسیح: سال فروپاشی تمدن" (۲۰۲۱) است میگوید: "فاجعهای ناخوشایند وجود داشت که نه تنها منجر به فروپاشی امپراتوری هیتی شده بود بلکه منجر به فروپاشی سایر قدرتها شد و شبکه تجارت بین المللی را که آن قدرتها را به یکدیگر مرتبط میساخت از بین برد".
چند دهه بعد تمدن میسنیها سقوط کرد و امپراتوریهای آشور، بابل و مصر دوران سختی را تجربه کردند که این دوره به عنوان اولین عصر تاریک شناخته میشود.
در کتاب نوشته شده توسط کلاین چندین عامل توصیف شده که آن دوران را بسیار متشنج ساخته بود. این عوامل تغییرات آب و هوایی که منجر به خشکسالی، قحطی و مهاجرت شد و زلزله، تهاجمات و شورشهای داخلی، فروپاشی سیستمها و احتمالا شیوع بیماری را شامل میشدند.
کلاین میگوید از میان تمام عوامل موافق است که خشکسالی احتمالا نیروی محرکه اصلی بسیاری از مشکلاتی بود که جوامع اواخر عصر برنز با آن مواجه بودند.
البته همگان با این نظر موافق نیستند. "دیوید کانیوسکی" دانشمند آب و هوا و مورخ دانشگاه تولوز فرانسه با قاطعیت میگوید: "سه سال برای تولید غلات زمانی محسوب نمیشود. امپراتوری هیتی دارای ذخایر غلات بود که میتوانست سالها دوام بیاورد. اگر خشکسالی تنها سه سال به طول میانجامید امپراتوری هیتیها سالهای بیشتری ادامه مییافت. من فکر میکنم عامل سرنوشت ساز ترکیبی از خشکسالی و دمای سردتر در یک دوره طولانیتر بود".
هوای سرد بر هیتیها تاثیر گذاشت. مطالعهای که توسط کانیوسکی و دانشمندان دیگر انجام شد تخمین زد که دما در حوالی زمانی که هیتیها خاتوشا را ترک کردند بین ۲.۳ تا ۴.۸ درجه سانتی گراد کاهش یافت و بارندگی نیز با کاهشی ۴۰ درصدی همراه بود.
کانیوسکی با منینگ موافق است که آب و هوا تنها عامل تاثیرگذار نبوده است. او میگوید: "زمانی که تهدیدات اقلیمی با آسیب پذیری اجتماعی تلاقی میکنند اقلیم نقش دارد. آب و هوا محرک فروپاشی امپراتوری هیتی یا بحران مدیترانه شرقی نبود. با این وجود، با تشدید بی ثباتی اجتماعی و سیاسی اواخر عصر برنز نقش مهمی ایفا کرد".
منینگ و همکاراناش بر این باورند که سرنوشت هیتیها و آشوریها قرنها بعد (هم چنین توسط یک خشکسالی بزرگ ویران شده) درسهای مهمی برای تغییرات آب و هوایی کنونی دارند.
منینگ میگوید: "جوامع ما انعطاف پذیر هستند، اما تنها میتوانند با تهدیدها و چالشهای پیشبینی شده مقابله کنند".
او میافزاید: "با این وجود، تغییرات آب و هوایی کنونی ما را به سمت شرایط چالش برانگیزتر سوق میدهند. آب و هوای شدید که به شدت کشاورزی و سایر منابع (مانند شبکههای برق) را در یک منطقه بزرگ برای بیش از دو فصل برداشت تضعیف میکند درست مانند وضعیت پیش آمده برای هیتیها ما را نیز به چالش میکشد. بله، ما حمل و نقل از راه دور، ارتباطات و بسیاری از مزایای تکنولوژیکی دیگر را در اختیار داریم، اما ما افراد، تهدیدات امنیتی و رهبران سیاسی بیشتری نیز داریم که ممکن است آمادگی یا توانایی سازگاری و کنار آمدن با بحران را نداشته باشند".
منبع: فرارو
کلیدواژه: آب و هوا هیتی ها نابودی تغییرات آب و هوایی پیش از میلاد مسیح امپراتوری ها حلقه ها هیتی ها سال ها سه سال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۴۲۷۶۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مراقب فروپاشی عصبی باشید / نشانه هایی برای تشخیص افسردگی
بخشی از مطالعات آماری در ایالات مختلف نشان داده است همچنین موارد ابتلا به یک «وضعیت حاد سلامت روان» که بیشتر به عنوان یک اختلال روان پریشی، اختلال دوقطبی یا یک اضطراب شدید یا اختلال خوردن تعریف میشود و به طور قابل توجهی عملکرد و زندگی روزمره افراد را مختل میکند، در بین آمریکاییها رو به افزایش است.
از سوی دیگر بررسیهای اخیر سازمان جهانی بهداشت (WHO) نیز تایید میکند با گذر زمان و افزایش مشکلات و بحرانها در زندگی بشر امروزی، شمار افرادی که به نوعی از اختلالات روان دچار هستند، بیشتر و بیشتر میشود و همچنین با در نظر گرفتن این موضوع که بنابر آمارهای قبلی از هر هفت نوجوان یک نفر به این اختلالات دچار است این آمار میتواند نگران کنندهتر باشد.
این سازمان اعلام کرد در سال نخست همه گیری کووید-۱۹ میزان ابتلا به اختلالات شایع روان از قبیل افسردگی و اضطراب بیش از ۲۵ درصد افزایش داشته است.
تدروس آدهانوم، دبیرکل سازمان جهانی بهداشت پیشتر خاطر نشان کرد تمامی افراد به گونه ای با بیماران مبتلا به اختلالات روان مواجه هستند. برخورداری از سلامت روان به مفهوم سلامت جسم است و تغییر سیاست و عملکرد در سلامت روان می تواند مزایای واقعی و اساسی برای افراد، جوامع و کشورها به همراه داشته باشد. سرمایه گذاری روی سلامت روان، سرمایه گذاری برای برخورداری از زندگی و آینده بهتر برای همه است.
آدهانوم با اشاره به اینکه هنوز در بیشتر کشورها اهمیت سلامت روان در اولویت قرار نگرفته است یادآور شد حتی پیش از آغاز همه گیری کووید-۱۹ تنها تعداد محدودی از افراد که به کمک نیاز داشتند به درمانهای موثر و با کیفیت دسترسی داشتند. به طور مثال بیش از ۷۰ درصد از افراد مبتلا به روانپریشی در جهان از دریافت کمک محروم بودهاند.
اما آنچه انسان امروزی بیش از هر اختلال یا بیماری مشخص روانی دیگری با آن دست به گریبان است شرایط یا شنیدههای استرسزا هستند و بسیاری از ما حتی گاهی بیش از حد خود را در معرض این استرسها قرار میدهیم مانند پیگیری و دنبال کردن بیش از اندازه اخبار و وقایع ناخوشایند غافل از اینکه در این مورد یا بسیاری از رفتارها و اقدامات روزمره دیگر، نیازمند مدیریت فردی هستیم به گونهای که سلامت روان و زندگی روزمره خودمان را مختل نکنیم.
کارشناسان سلامت نیز توصیه میکنند هرچند به واسطه دسترسی به اطلاعات میتوانیم هر لحظه در جریان رویدادهای جهانی باشیم اما برای استفاده بهینه از این امکانات باید حد و مرزهایی را برای خود تعیین کنیم تا دچار آسیبهای جدی جسمی و روانی نشویم و حتی در شرایط و موقعیتهای سخت زندگی که برای بسیاری از مردم دنیا اجتنابناپذیر هستند نیز بتوانیم تعادل عصبی - روانی خود را به شیوهای مناسب حفظ کنیم.
یکی از هشدارهای متخصصان در اینگونه مواقع در مورد افرادی است که کنترل استرس و اضطراب خود را از دست میدهند و مدیریت احساسی آن ها دچار مشکل میشود. در این خصوص اصطلاحی وجود دارد که دوره ای از استرس شدید ذهنی یا عاطفی را توصیف می کند و روانپزشکان در گذشته آن را «بحران یا فروپاشی عصبی» مینامیدند. در این وضعیت روحی، استرس آنقدر زیاد است که فرد قادر به انجام فعالیتهای عادی و روزمره نیست.
اصطلاح بحران عصبی یک اصطلاح بالینی نیست. این یک اختلال مرتبط با سلامت روان نیز نیست بلکه در گذشته از آن برای توصیف بسیاری از شرایط مختلف مرتبط با سلامت روان استفاده میشد اما امروزه دیگر توسط متخصصان استفاده نمیشود. با این حال، این بدان معنا نیست که وضعیت بحران عصبی یک پاسخ سالم به استرس است. در واقع، کاملا برعکس است و گاهی اوقات می تواند نشان دهنده یک مشکل اساسی مانند افسردگی یا اضطراب باشد.
به علاوه هیچ دلیل مشخصی برای بحران عصبی وجود ندارد. هر چیزی که منجر به استرس بیش از حد شود می تواند آن را تحریک کند. به طور کلی، احساس استرس و ناتوانی در کنار آمدن با این وضعیت ممکن است منجر به احساس خستگی شدید شود که نتوانید وظایف عادی روزانه خود را انجام دهید. برخی از اتفاقات یا شرایطی که ممکن است موجب بحران عصبی شوند، شامل یک تراژدی ناگهانی در زندگی، یک تغییر اساسی در زندگی، استرس مداوم در محل کار (گاهی اوقات به عنوان «فرسودگی شغلی» شناخته می شود)، اضطراب، افسردگی، بد خوابی، مورد سوء استفاده قرار گرفتن و مشکلات اقتصادی هستند.
تجربه مقداری استرس بخشی طبیعی از زندگی است. هنگامی که احساسات بیش از حد طاقت فرسا میشوند، میتوانند به یک بحران ذهنی کمک کنند. در حالی که تجربه این بحران میتواند ناتوان کننده باشد اما اقدامات و توصیههایی وجود دارد که می توانید انجام دهید و تا حدی زیادی راهگشا هستند. شناخت علایم، انجام اقدامات پیشگیرانه و درمان می تواند کمک کننده باشد.
در واقع یک مرحله از بحران عصبی منجر به ناتوانی در عملکرد طبیعی، حداقل به طور موقت می شود. با این حال، چندین علامت می تواند نشان دهد که شما یا کسی که می شناسید، ممکن است در مسیر تجربه استرس طاقت فرسا باشید.
علایمی که باید جدی گرفته شوند
در ادامه به نقل از «وب ام دی»، برخی از علایم و نشانه هایی که باید مراقب آن ها باشید را معرفی میکنیم:
احساس علایم اضطراب یا افسردگی
احساسات و اعمال مرتبط با اضطراب یا افسردگی پاسخ های رایج به استرس هستند از جمله:
- عزت نفس پایین
- ترس
- تحریک پذیری
- نگرانی
- احساس درماندگی
- به راحتی عصبانی شدن
- کناره گیری از خانواده و دوستان
- از دست دادن علاقه به فعالیت های مورد علاقهتان
- دشواری در تنفس
- گریه کردن غیرقابل کنترل
- افکار خودآزاری یا خودکشی
متخصصان تاکید دارند وقتی استرس مدیریت نشده و غیرقابل تحمل میشود، می تواند منجر به بحران عصبی شود.
مشکل در تمرکز
مطالعات نشان داده است که استرس هم بر ذهن و هم بر بدن شما تأثیر می گذارد. استرس طولانی مدت می تواند منجر به تغییرات ساختاری در مغز شود که می تواند بر حافظه شما تأثیر بگذارد و منجر به مشکل در تمرکز شود. در موارد شدید، کورتیزول بیش از حد حتی می تواند منجر به از دست دادن حافظه شود.
بیخوابی
برای برخی افراد، استرس بیش از حد ممکن است موجب بی خوابی شود و به خواب رفتن و در خواب ماندن سخت شود. وقتی نمی توانید بخوابید، مغز و بدن شما نمی توانند ریکاوری شوند که به نوبه خود می تواند منجر به بدتر شدن استرس و اضطراب شود. کمبود خواب همچنین می تواند بر سلامت جسمی شما و همچنین عملکرد ذهنی شما تأثیر بگذارد. برخی دیگر ممکن است با پرخوابی به استرس پاسخ دهند که ممکن است به مشکلات روحی و جسمی نیز منجر شود.
خستگی مفرط
استرس بیش از حد ممکن است موجب ایجاد احساس خستگی شدید شود. ممکن است به دلیل اینکه به اندازه کافی نمی خوابید احساس خستگی کنید یا حتی ممکن است به دلیل خواب زیاد احساس خستگی کنید. با گذشت زمان، خستگی مزمن همراه با استرس می تواند منجر به فروپاشی روانی شود.
تغییرات در اشتها
استرس می تواند تغییراتی در اشتهای شما ایجاد کند. برخی افراد با پرخوری با استرس مقابله می کنند که می تواند منجر به افزایش وزن ناخواسته شود. برای برخی دیگر، استرس می تواند منجر به کاهش اشتها شود.
مشکلات گوارشی
استرس و اضطراب می تواند منجر به مشکلات معده مانند گرفتگی عضلات، نفخ، یبوست و اسهال شود. اگر مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر هستید، استرس ممکن است موجب تشدید و عود بیماری شود که می تواند سبب ناراحتی گوارشی شود. اگر استرس دارید و شروع به مشاهده هر یک از این علایم کرده اید، می تواند نشانه ای از این باشد که شما در راه یک فروپاشی عصبی هستید.
توهمات
در برخی موارد، استرس شدید حتی میتواند موجب توهم شود. ممکن است چیزهایی را بشنوید یا ببینید که واقعاً وجود ندارند.
استرس غیرعادی نیست و درمان دارد
غیرعادی نیست که در زندگی تحت فشار قرار بگیرید. اگر احساس می کنید استرس شما بیش از حد شده است، با پزشک خود صحبت کنید. آن ها ممکن است شما را به یک روانشناس یا روانپزشک ارجاع دهند. پزشک شما همچنین ممکن است بتواند درمان علایم فیزیکی را ارائه دهد.
درمان مناسب برای بحران عصبی عمدتا به علت آن و شرایط بیمار بستگی دارد. برخی از راهکارهای مفید و درمانهای رایج آن عبارتند از:
تغییرات در سبک زندگی
خستگی ذهنی یکی از ویژگی های رایج برای یک بحران ذهنی است. برای برخی، استراحت و کاهش استرس می تواند یک درمان خانگی موثر باشد. این تغییرات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- کاهش تعداد تعهدات روزانه
- پیاده روی یا اضافه کردن نوعی ورزش به معمول روزانه
- داشتن یک رژیم غذایی سالم
- استراحت کردن در زمان نیاز
- مدیتیشن
- گذراندن زمان در طبیعت
دارو درمانی تحت نظر متخصص
پزشک متخصص نیز ممکن است داروهای افسردگی یا داروهای ضد اضطراب را برای کمک به علائم بحران عصبی تجویز کند. اگر استرس شما سبب بی خوابی می شود، ممکن است یک داروی خواب برای شما تجویز شود. اختلال در خواب می تواند استرس و اضطراب را بدتر کند.
روان درمانی
رواندرمانی که به عنوان «گفتار درمانی» نیز شناخته میشود، به شما کمک میکند تا علایم فروپاشی عصبی و خطر ابتلا به یک فروپاشی عصبی دیگر را کاهش دهید. صحبت کردن با یک متخصص می تواند به شما کمک کند تا افکار خود را پردازش کنید و راه حل هایی ایجاد کنید که استرس و اضطراب شما را کاهش دهد.
منبع: خبرگزاری مهر